Walcheren
Stekkies voor gekkies
De kinderen knip ik af en toe af om ze vervolgens in een potje water te laten wortelen. De graslelie gaat namelijk bij mij het lekkerst en inmiddels ben ik al aan de derde generatie graslelies bezig. Van iedereen kreeg ik wel een stekje van hun Pannekoekplantje (of zou het Pannenkoekplantje zijn?). Daar had ik op den duur mijn buik en vensterbank wel vol dus ben ik ‘next level’ gegaan met het stek assortiment.
Nu het buiten nat en donker is kies ik voor binnen tuinieren met kamerplanten. En dat is nog best een uitdaging met de winters in lockdown en dus gesloten winkels. Waar ik normaal gesproken nog wel eens een plant en pot kocht bij het tuincentrum ben ik nu aangewezen op wat er voorradig is in mijn omgeving. (lees bloempottenkast van m’n moeder). Maar online kun je ook potten bestellen!
Gelukkig is het stekken hip en verbazen collega’s, vrienden en familie mij soms met hun groene binnenvingers. Iedere dertig plusser heeft inmiddels een baard en een ‘urban jungle’. (mij inclusief) Het is dan ook niet meer raar om met een schaar door iemands woonkamer te struinen om her en der een stekkie af te knippen. Of om bij een bezoek in plaats van een flesje wijn iemand blij maken met drie net gewortelde bladeren Begonia. Uiteraard in de hoop op een ruilactie want die erwtenplant in de hoek, die heb ik nog niet… Daar waar ik vroeger met afschuw keek de Sanseveria en Bladbegonia van oma kijk ik nu met een hele andere blik. Zitten er scheutjes aan? Kan ik er één vinden met een bladpatroon dat ik nog niet heb? Andersom doet een vriendin dat ook in mijn vensterbank. Zo ontpoppen er heel wat thuis kweek talenten en dat is denk ik een positief bijeffect van deze pandemie.
Ook online zijn er tal van mogelijkheden om voor een prikje aan stekjes te komen. Uiteraard op prikbord van Zeelandnet, of Marktplaats. Maar er zijn ook bedrijven die online stekjes aanbieden en per post verzenden. (stekjesbrief.nl) Dat heb ik dus geprobeerd en het ging helemaal goed! Gewikkeld in bubbeltjes plastic in een doosje kwam de Tradescantia met de post binnen. Met een beetje worteltjes eraan voor een goede start. Inmiddels is het een uit de kluiten gewassen hanger dus wordt het snoeien, stekken en tijd voor Tradescantia generatie twee.
Leuker dan bij een webshop vind ik het om bij een collega thuiskweker iets af te halen. Zo kocht ik een Euphorbia Leuconeura (Madagascar Jewel) in Oost Souburg en staat er inmiddels een Aagtekerkse Sanseveria in de vensterbank. De Begonia snowcap de populaire Scindapsus en twee andere stekkies uit Borsele zijn m’n meest recente aanwinst. Met liefde opgekweekt tot een verkoopbaar plantje. Tijdens de overdracht zie je dat de thuiskweker toch stiekem wel hoopt dat je zijn kweeksel niet verwaarloost of erger nog, dood laat gaan. Dus om ze enigszins gerust te stellen zeg ik dan iets in de trant van ‘deze had ik nog niet in mijn assortiment’ of ik zal er goed voor zorgen. Of het helpt weet ik niet, maar ik slaap er beter door en hopelijk zij ook.
Joshua, blog nummer 5.
Een beetje moderne stadsboeris niet afhankelijk van wat de supermarkt te bieden heeft.
Eet geen aardbeien in december, ingevlogen boontjes uit Israël of bloemkool uit Kenia. Nee, een echte stadsboer zoals ik is zelfvoorzienend en eet wat het seizoen te bieden heeft.
Dat klinkt ietwat te ambitieus en dat is het eigenlijk ook wel…Maar een stukje bewustzijn en moeite doen voor je eten kan geen kwaad vind ik.Een eigen gekweekt kropje sla laat je niet verleppen en eindigt nu eenmaal minder snel in de groene bak (of kippenren in mijn geval) dan wanneer je die bij de Albert Heijn hebt gekocht.
Alle moeite van zaaien, verspenen, inplanten, water geven en vooral wachten maken dat je er bewuster van bent hoeveel tijd en energie het kost voordat er eten op je bord ligt.
Daarom ben ik begonnen met het aanleggen van een eetbare tuin.
Hier wil ik in het kader van de biodiversiteit (nog zo’n woord) een combinatie maken van kruiden, groenten, bloemen en klein fruit. Het moet er namelijk wel een beetje leuk uitzien, en de tijd van rijen van eenzelfde soort groenten zoals vroeger in de groentetuin van mijn opa ligt wel ver achter ons. Ik hoef geen 12 kroppen andijvie of een overdosis aan groenten die je wat lastiger vers kunt houden of bewaren. Tegen ziekten en plagen is het overigens ook beter om verschillende groenteplanten door elkaar te telen en niet te veel van 1 soort te hebben.
Van idee tot aan de slag ermee.
Hoe begin je zo’n plannetje wat in je hoofd zit nu vorm te geven? Mijn tip: visualiseer! Zet stokjes en span draden of desnoods de tuinslang om de vorm en afmeting te bepalen.
Wees niet bang om bestaande planten een andere plek te geven of weg te doen. Zorg voor een plek met wat zon en schaduw. Niet alles hoeft perse in de volle zon namelijk! Je hoeft natuurlijk niet je hele tuin op de schop te doen, in een bestaande border kun je prima planten vervangen voor eetbare planten. De rabarber bijvoorbeeld is naast eetbaar ook een mooie bladplant. Of zet er een Rozemarijn tussen, die is nog wintergroen ook!
Aanleggen en verzamelen.
Op internet heb ik gratis bakstenen op de kop getikt en met wat gegraaf en amateuristisch straatwerk ligt er nu een leuk kloostertuin paadje en heb ik vakken gemaakt. Zo kun je overal goed bij en blijft het wat overzichtelijk. Bij Zeeland Plant in Grijpskerke kocht ik in de koopjeshoek alle Lonicera op waarmee ik een haagje als afscheiding heb geplant. Zo zie je maar, met een beetje recyclen en slim inkopen hoeft het ook echt niet duur te worden.
Bij Tuinderij Wagenaar in Veere kocht ik een Honingbes, Vrouwenmunt (Tanacetum) en een kruisbes. De planten worden daar zonder chemische middelen gekweekt, wel zo lekker als je ze op gaat eten. Ze hebben er bijzondere en minder bijzondere plantjes du het was vast niet de laatste keer dat ik daar rond ga struinen!
Geduld en kweken, gaat dat samen?
Ik heb niet echt geduld dus ben ik binnen alvast begonnen met voorzaaien. Courgette, pompoen en tomaat gaat prima. Met gele boontjes, snijbiet en snijbloemen moet ik wat geduld hebben, die zaai ik ter plekke. Struiken en kruiden kun je juist nu al planten, daarmee geef je er al wat structuur aan.
Een beetje stadsboer heeft personeel.
Ik heb wormen in dienst die assisteren bij het verbeteren van de bodem. De royale laag compost bovenop de aarde gaan zij op’t gemakje door de grond heen werken. Wat blijft liggen zorgt ervoor dat de bodem niet uitdroogt tijdens de warmere dagen. Ik kan niet wachten op die warme dagen, en de gele boontjes ook niet. Even geduld nog…
Verwachtingen, wie heeft ze niet?
Zo verwacht ik best veel van mezelf en ben ik een natuurtalent in het denken te weten wat een ander van mij verwacht. Teleurstellen doe ik niet graag dus daar zet ik (teveel) op in, zelf word ik namelijk ook niet graag teleurgesteld. Tot zover mijn persoonlijke haat liefde verhouding met verwachtingen en daar controle over denken te hebben.
Hoe is dat met tuinieren, waar we continue bezig zijn om de controle proberen te krijgen over de natuur? Van oudsher zijn wij bezig met het beheersen en regisseren van de natuur die we onze tuin noemen. We hebben verwachtingen van de Engelse roos die onder een struik moet gaan groeien, maken plannen voor een moestuin en verwachten dit jaar een grote opbrengst van de komkommer. Op dat droge plekje moet koste wat het kost een hortensia komen. (Latijnse naam; Hydrangea, dat heeft meneer Linnaeus bedacht en betekent zoveel als watervat of waterpot omdat het een flinke drinker is).
De Laurierkers aan de achterzijde moet nog meer het zicht van de buren wegnemen en met een beetje hulp van mest en water verwacht ik van mijn nieuwe beukenhaag dit hij jaar ook dicht en hoog groeit (stel me niet teleur!). We steken een hoop tijd en geld in dat regisseren van de tuin om ervoor te zorgen dat onze verwachtingen uitkomen. We doen er alles aan, tot aan het vermoorden van de naaktslakken aan toe. Hier maak ik mezelf ook wel eens schuldig aan moet ik bekennen, gewapend met een saté prikker rijg ik ze stuk voor stuk als een sateetje aan het stokje om zo mijn pootgoed te beschermen. De kippen zijn er gek op, dus ergens ben ik nog sadistisch ook.
Maar alle gekheid op een stokje, om in het thema te blijven. Worden jullie daar nou nooit eens moe van? Al dat ge-regisseer en omgaan met die teleurstellingen? Ik wel moet ik bekennen, zeker toen ik me op had gegeven voor de Groei en Bloei opentuin op zaterdag 18 juni. De Laurierkers waarvan mijn verwachtingen hoog gespannen waren begaf het ineens en werd zo geel als de zon. In de beukenhaag kwam een soort luis en de mega komkommer oogst gaat waarschijnlijk iets anders uitpakken dan ik had gehoopt. (met dank aan de slakken) om over mijn Engelse roos maar te zwijgen. Zo zag ik het op 18 juni niet voor me in ieder geval. Dan denk ik ineens, wat ben ik voor amateur? Waarom lukt het niet zoals ik het voor ogen had, waarom lijkt alles te mislukken (lichtelijk gedramatiseerd).
Tegelijkertijd probeer ik het te zien als een les, dat me beter kan focussen op wat juist wél boven verwachting goed groeit en bloeit. Zo groeit er een ineens van alles in en om de nieuwe vijver wat ik niet eens heb gepland en geplant. Ontdekte ik een mooie vlier in de haag die vanuit het niks opeens boven de schutting uitkwam. En staan m'n rode kolen er supermooi bij, ja je kunt maar ergens gelukkig van worden toch? En dat alles zonder speciale mest of extra aandacht. Gewoon, omdat een plant zich daar blijkbaar dus thuis voelt, maar bovenal omdat ik er geen verwachtingen van had!
Door: Joshua
Pesthitte
Waar veel mensen genoten van de hitte en de zon opzochten, was ik vooral op zoek naar koelte en schaduw. Blijkbaar ben ik een herfst type...
Met een geel bruin gazon, verbrande hortensia’s en verschrompelde courgettes leek m’n tuin eerder op de savanne dan de groene oase die ik voor ogen had. Volhouden en uitzingen was het motto, niet alleen voor de planten! Maar hoe langer de hitte en droogte aanhield des te moeilijker ik het vol kon houden niet de tuinslang te pakken. Niet om er zelf onder te gaan staan maar om enkele groene vrienden te redden. Met regenwater heb ik voorkomen dat bepaalde nieuwe planten echt dood zouden gaan, maar verwennen deed ik ze niet. En eerlijk is eerlijk, toen mijn regenwater op
was heb ik hiervoor toch de gieters met leidingwater moeten vullen.
Wachten op water
Het wachten werd beloond op zaterdag 10 september. Alle hevige buien lieten de straat overstromen en zo werd mijn tuin de wadi van de wijk. Het kroos dreef in de kippenren, m’n klompen dobberden als bootjes door de tuin en de kippen moesten verplicht op stok. Niet vanwege de vogelgriep maar omdat ze nu eenmaal geen zwemdiploma hebben. Veranderen en verrassen In no time was de tuin weer groen! Dat regelt de natuur gewoon zelf. Dat deed ze overigens ook al voordat we leidingwater op de grasmat stonden te sproeien. Laten we maar gewoon met haar mee veranderen, in plaats van ertegen vechten.Niet alle planten zullen het overleefd hebben, anderen daarentegen hebben me verrast. Het is maar net waar je voor kiest, hou je kostte wat het kost vast aan het oude of laat je je verrassen. It is not the strongest of the species that survives, Not the most intelligent, It is the one that is the most adaptable to change!'' Charles Darwin.
Bereid je voor op 2023 en daarna
⁃ Zorg dat regenwater weg kan zakken in een diepe border (wadi)
⁃ Voor elke tuin bestaat er een geschikte boom, dit geeft de tuin sfeer en schaduw.
Planten dus!
⁃ Zet de juiste plant op de juiste plaats, de bodem en de vochtigheid daar is minstens
zo belangrijk als de hoeveelheid zon op die plek.
⁃ Bedek de bodem, dit voorkomt uitdroging en water wordt snel opgenomen, lekker
volplanten dus.
⁃ Het bekende tegels eruit, planten of gazon erin! Zeker de modieuze grijze
(half)verharding houdt de hitte lang vast en straalt dit nog lang uit.
⁃ Kies voor een pad van grind, gras of houtsnippers i.p.v. stenen.Het water kan dan
beter wegzakken en het ziet er nog speels uit ook.
Tot slot, iets mag mislukken maar als je het niet probeert faal je sowieso!
Joshua, blogschrijver